Fiilerde Kişi (Şahıs)

tarantula90112.10.2015 - 23:06
Fiilde Kişi

Fiildeki hareketi gerçekleştiren ya da o hareketin içinde bulunan varlığa fiildeki kişi denir.

Kişileri, çekimlenmiş, yani şahsa ve zamana bağlı olarak bir yargı bildiren fiillerin sonundaki ekler temsil eder.
Bu ekler, fiillere, zaman ve dilek kip eklerinden sonra gelir.

Yani önce fiillin zaman veya tasarı ifade eden bir çekimi yapılır, sonra onun hangi şahsa bağlı olduğunun belirtilmesi için şahıs ekleri getirilir.

Bu, Türkçenin sondan eklemeli bir dil oluşunun göstergesidir. 

Fiillerde üç "kişi" vardır:

Birinci kişi(ler) : anlatan, söyleyen, haber veren, konuşan, isteyen, soran(lar)...
İkinci kişi(ler) :dinleyen, emir alan(lar)


Üçüncü kişi(ler): kendisinden bahsedilenler(ler)

 Türkçe'de Şahıs Ekleri kimi kiplerde değişik şekillerdedir:

Şahıs        1.çeşit      2.çeşit       3.çeşit      4.çeşit
1.Tekil     -m               -im             -yim       
2.Tekil    -n                 -sin             -sin          ----
3.Tekil    ---                ----              ----           sin
1.Çoğul    -k              -iz               -lim         
2.Çoğul    -niz         -siniz             -siniz         -in, -iniz
3.Çoğul    -ler          -ler                -ler           -sinler
1.Çeşit ekleri alan kipler: Görülen geçmiş zaman, dilek-şart
2.Çeşit ekleri alan kipler: Öğr.geç.zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman, geniş zaman, gereklilik kipi
3.Çeşit ekleri alan kipler: İstek kipi
4.Çeşit ekleri alan kipler: Emir kipi
Dikkat edilecek olursa bazı şahıs eklerinin birkaç şekilde kullanılabildiği görülecektir. Bunlar fiil çekim örneklerinde daha anlaşılır bir şekilde incelenecektir.   

Not: Bu şahıs ekleri tek tek öğrenilmez. Çekimli filler eklerine ayrılırken kendiliğinden ortaya çıkarlar.

Linkback: https://www.buyuknet.com/fiilerde-kisi-sahis-t45283.0.html

Etiket:

Bu bilgi size yardimci oldu mu?

EvetHayır
Fiilerde Kişi (Şahıs)
Fiilerde Kişi (Şahıs)
(Ortalama: 5 üzerinden 2.5 - 2 Oy)
2